020 là năm sôi động nhưng cũng đầy biến động của showbiz Việt . Làng giải trí xuất hiện ngày càng nhiều các nhóm anti fan trên mạng xã hội .
Văn hóa anti vốn xuất hiện từ lâu, song, có thể nói 2020 là năm đỉnh điểm các group anti mọc lên “như nấm sau mưa”. Từ sao hạng A đến các ca sĩ, diễn viên mới nổi, ai cũng có group anti.
Ở Việt Nam, lực lượng antifan cũng bắt đầu hùng mạnh lên một cách đáng kể trong năm qua. Bắt đầu từ Hương Giang, lần lượt Thủy Tiên, Khánh Vân (Mắt Biếc), Lan Ngọc, Linh Chi, gần nhất là Hải Tú bị lập nhóm anti trên mạng xã hội .
Diễn viên trẻ của MTP Entertainment chỉ vừa chớm bước chân vào showbiz, thậm chí chưa có vai diễn truyền hình hay điện ảnh nào trong tay. Nếu dư luận tiếp tục anti cô và các hoạt động, nhãn hàng liên quan đến cô mạnh mẽ như cách đã làm với các đàn chị trước đó, khó có đơn vị nào dám mời Hải Tú hợp tác trong tương lai.
Nhìn vào thực tế của scandal “trà xanh”, Hải Tú sẽ không dễ dàng tiếp tục hoạt động showbiz, dù sự nghiệp chỉ vừa mới bắt đầu.
Nghệ sĩ Việt Nam trước đây chưa bao giờ gặp tình trạng anti nhiều như bây giờ. Vì vậy, nhiều người cảm thấy sốc và xem văn hóa anti khá lạ lẫm. Suy cho cùng, anti fan chỉ là cách gọi, nói đúng hơn họ là những khán giả khó tính, có lý lẽ riêng để không yêu thích một nghệ sĩ nào đó.
Anti-fan và truyền hình thực tế
Từ lâu, game show vốn là con dao hai lưỡi. Xét ở góc độ tích cực, không nơi đâu giúp nghệ sĩ giữ sức hút như ở truyền hình thực tế. Ở giai đoạn mạng xã hội , công nghệ lên ngôi, sân khấu sống bấp bênh, có mặt ở game show là cách để ca sĩ, diễn viên hâm nóng tên tuổi. Đó là thực tế không thể phủ nhận.
Song, việc quen mặt trên sóng truyền hình vô tình đẩy nghệ sĩ vào con đường bị ghét. Trong lúc ghi hình, ngôi sao dù thận trọng đến mấy cũng có lúc để lộ cá tính thật, khoảnh khắc hớ hênh. Nói cách khác, càng tham gia game show, nghệ sĩ càng dễ bị anti, và đang đặt mình vào tình huống “nguy hiểm”.
Làn sóng anti mạnh mẽ nhất là trường hợp của Hương Giang. Ít ai ngờ Hoa hậu Chuyển giới Quốc tế từng được người hâm mộ tung hô, nay lại rơi vào tình trạng bị lập nhóm anti với 125.000 thành viên. Đáng nói, có những fan từng tích cực bênh vực, ủng hộ cô cuối cùng cũng chọn cách quay lưng.
Hay như trường hợp của Thủy Tiên. Vụ từ thiện quyên góp giúp đỡ lũ lụt cho đồng bào miền Trung giúp nữ ca sĩ được biết đến nhiều hơn, liên tục thu về các hợp đồng quảng cáo. Song, sự việc cũng kéo về cho giọng ca Giấc mơ tuyết trắng nhiều anti fan.
Lâm Vỹ Dạ vì một lần “lỡ quạu” trên sóng truyền hình mà bị lập nhóm anti. Vợ chồng Trấn Thành vì xuất hiện quá nhiều trên game show mà cũng không tránh được việc bị ghét. Hay như trường hợp mới nhất, Ninh Dương Lan Ngọc cùng Linh Chi và Ngọc Trinh bị lập nhiều nhóm anti với nội dung “ba cô gái đáng ghét”…
Ninh Dương Lan Ngọc – nữ diễn viên từ lâu được mệnh danh Ngọc nữ màn ảnh, nhiều người yêu thích cũng trở thành “nạn nhân” của antifan. Con đường từ ngôi sao được yêu thích đến “cô gái đáng ghét” chỉ sau một đêm của Lan Ngọc chưa bao giờ nhanh đến thế.
Khán giả ngày càng khác
Khoảng ba năm trở lại đây, hành động tẩy chay nghệ sĩ phạm sai lầm về đạo đức, lối sống của khán giả Việt dần trở nên quyết liệt hơn. Ví dụ điển hình như vụ việc Phạm Anh Khoa phải rút khỏi ngành giải trí sau bê bối quấy rối vũ công Phạm Lịch vào năm 2018.
Minh Béo bị khán giả lên án vì quấy rối tình dục trẻ vị thành niên. Công chúng kiên quyết tẩy chay diễn viên này sau khi chịu án từ Mỹ trở về.
Và mới nhất là vụ Hương Giang phải tạm dừng một số hoạt động nghệ thuật, rút lui khỏi vị trí khách mời ở sự kiện của Hoa hậu Việt Nam 2020. Giọng ca #ADODDA bị tẩy chay vì khán giả cho rằng cô xuất hiện dày đặc ở các game show với những phát ngôn dạy dỗ về đạo đức, lời nói ở game show này trái ngược với những lời cô phát ngôn ở một game show khác.
Nhóm antifan của Hương Giang được đặt tên là “Nhóm nói không phải hoa hậu đạo lý”, có tới hơn 140.000 người tham gia. Chuyên gia truyền thông Nguyễn Ngọc Long chia sẻ một trong những lý do khiến Hương Giang bị tẩy chay dữ dội là cô “dám” tuyên chiến với khán giả.
Cách phát ngôn, ứng xử thách thức của Hương Giang đã đẩy sự kiên nhẫn của khán giả đến mức “quá tải”, họ thể hiện sự tẩy chay dữ dội trên diện rộng, thậm chí có kế hoạch, bài bản, buộc Hương Giang phải tạm dừng hoạt động.
Trong quá khứ, Hương Giang từng mắc lỗi vô lễ với nghệ sĩ Trung Dân, thời gian dài bị chỉ trích đến mức suýt rút khỏi showbiz. Sau khi đăng quang Hoa hậu Chuyển giới Quốc tế, nữ ca sĩ dần lấy lại sự yêu thích.
Anti fan hiện tại đã “văn minh và tân tiến hơn”. Phần lớn các nhóm anti từ Hương Giang Idol cho đến Lâm Vỹ Dạ hay Ninh Dương Lan Ngọc, quy tắc đầu tiên là “không body shaming, không công kích cá nhân và không dùng từ ngữ thô tục”.
Cứ như thế, anti fan được nhìn nhận ở góc độ khác. Sự văn minh của các hội nhóm anti, nếu nhìn ở góc độ tích cực, điều đó đồng nghĩa với việc khán giả đã khắt khe hơn với nghệ sĩ.
Giữa tâm bão tẩy chay Hương Giang hồi tháng 11/2020, đạo diễn Trần Nguyễn Bảo Nhân nhận xét: “Lần đầu tiên trong lịch sử showbiz Việt Nam cho thấy rằng thật sự có sức mạnh tẩy chay giống Kbiz hay những nền giải trí lớn khác trên thế giới ”.
Sở dĩ showbiz Hàn Quốc, Trung Quốc luôn tồn tại lực lượng antifan hùng hậu, bởi khán giả nhận thức rõ quyền lực của đại chúng.
Ví dụ rõ ràng và gần nhất là Trịnh Sảng – ngôi sao “đỉnh lưu” của showbiz Hoa ngữ. Trước khi bị cơ quan quản lý của Trung Quốc cấm sóng mọi phương diện, Trịnh Sảng từng là nghệ sĩ hạng A với nguồn thu nhập khổng lồ, được các nhãn hàng và đạo diễn o bế, người hâm mộ bao che cho mọi lỗi lầm “nho nhỏ” của cô.
Nhưng scandal ký hợp đồng mang thai hộ ở nước ngoài và bỏ rơi hai con đã đẩy Trịnh Sảng xuống đáy vực. Khán giả Trung Quốc nhận định cô đã đạp lên ranh giới cuối cùng về mặt đạo đức, khiến công chúng phẫn nộ.
Làn sóng tẩy chay được đẩy lên đến cao trào của khán giả đã đóng góp phần không nhỏ vào việc Quảng điện (cơ quan quản lý diễn viên và tác phẩm điện ảnh, truyền hình Trung Quốc) phải ra văn bản cấm sóng Trịnh Sảng vào lúc 1h sáng.
Nhiều người nhận định rằng dù Quảng điện không phát văn bản cấm sóng Trịnh Sảng, khán giả cũng không cho cô cơ hội trở lại showbiz. Bởi, ở Trung Quốc, khán giả chính là yếu tố tiên quyết quyết định thành bại của một nghệ sĩ. Và khi khán giả chuyển sang anti ai, người đó khó còn đất để “sống”.
Không ít nghệ sĩ vì bị tẩy chay mà sự nghiệp lao đao. Chẳng hạn, Tưởng Kình Phu phải giải nghệ, rời khỏi Trung Quốc vì bị tẩy chay sau scandal bạo hành bạn gái vào năm 2018.
Tiêu Chiến là một trong ba nam diễn viên nổi tiếng nhất năm 2019, anh cũng có lượng antifan đông đảo bậc nhất showbiz Hoa ngữ. Nam diễn viên Trần tình lệnh đã phải tạm dừng hoạt động gần 10 tháng trong năm 2020 vì bị antifan tẩy chay. Tuy đã bắt đầu trở lại showbiz từ cuối năm 2020, nhiều ý kiến nhận định Tiêu Chiến vẫn phải hoạt động cầm chừng vì sợ sức ảnh hưởng quá lớn của antifan.
Không phải ngẫu nhiên showbiz Hàn được gọi là làng giải trí khắc nghiệt bậc nhất châu Á. Nhiều ngôi sao Hàn Quốc đối mặt chứng trầm cảm, chọn cách tự tử vì không thể đối mặt với dư luận. Nói cách khác, netizen Hàn có quyền quyết định nghệ sĩ có được tồn tại ở showbiz hay không.
Khán giả quyền lực hơn những gì chúng ta tưởng. Vì vậy, nghệ sĩ Hàn thường có thái độ làm nghề nghiêm túc và hiếm khi xảy ra chuyện vạ miệng trên sóng truyền hình hay gặp scandal trong sự nghiệp.
Nhìn lại Việt Nam, công chúng đang có sự chuyển hướng. Cách anti miệt thị, dùng hình ảnh, từ ngữ thô tục không còn nữa. Văn hóa tẩy chay đang lan rộng và trở thành hình thức anti mới của khán giả. Nghệ sĩ – bộ phận vốn được gọi là “người của công chúng” nên thích nghi và chuyển hướng.
Theo các chuyên gia truyền thông, khán giả đang ngày càng khác, họ nghiêm khắc với nghệ sĩ hơn, họ chọn những nghệ sĩ xứng đáng để dành tình cảm hâm mộ, khi nổi giận họ cũng tẩy chay bài bản hơn, quyết liệt hơn. Hệ lụy và cả những biến tướng của antifan cũng theo đó nở rộ, đó là sự tấn công quá đà với những lời lẽ xúc phạm, mạt sát, sự anti theo phong trào, a dua theo đám đông… Tất cả những hệ lụy này có thể đẩy nghệ sĩ về con số 0 của sự nghiệp.
Được khán giả yêu mến, trân trọng – giờ đây không còn là chuyện dễ dàng với nghệ sĩ. Từng có những nghệ sĩ chỉ cần nhan sắc lộng lẫy là đắt show, chỉ cần mặc hở hang là được chú ý, thậm chí đã có nhiều hot girl, hot boy cố tình tạo scandal để nổi tiếng… Những chiêu bài này sẽ không còn phát huy tác dụng. Để được khán giả yêu mến, ủng hộ đã trở thành bài toán khó với nghệ sĩ, họ không chỉ cần đến tài năng, còn phải nỗ lực giữ gìn và hoàn thiện hình ảnh. Khi nguy cơ bị hủy hoại danh tiếng, sự nghiệp có thể chỉ diễn ra trong một đêm, với sự giận dữ không khoan nhượng của đám đông, nghệ sĩ sẽ phải đối diện và nỗ lực hơn bao giờ hết.
Các chuyên gia truyền thông dự báo, năm 2021, trào lưu antifan và cả những biến tướng của nó sẽ còn tiếp tục.
Theo VGT