Văn hóa fan “sản xuất” thần tượng hình thành thế hệ nghệ sĩ duy trì tên tuổi và sức ảnh hưởng trong giới bằng các chỉ số truyền thông, thay vì tập trung trau dồi kỹ năng cơ bản.
Tối 31/7, cảnh sát quận Triều Dương (Bắc Kinh) thông báo đã bắt giữ và tạm giam Ngô Diệc Phàm để điều tra cáo buộc cưỡng hiếp các cô gái trẻ. Qua quá trình thu thập chứng cứ, lấy lời khai từ các bên liên quan, ngôi sao phim Hóa ra anh vẫn ở đây bị nghi ngờ liên quan đến những tố cáo hình sự như cưỡng dâm trẻ thành niên, sử dụng ma túy.
Ngô Diệc Phàm bị bắt giữ và tạm giam để điều tra cáo buộc cưỡng hiếp các cô gái trẻ.
Theo Variety , động thái này đánh dấu cột mốc quan trọng trong việc giới chức trách Trung Quốc xử lý bê bối tấn công tình dục xảy ra ở giới giải trí, đồng thời đặt dấu chấm hết cho sự nghiệp hoạt động nghệ thuật của Ngô Diệc Phàm.
Trước khi trở thành tội đồ của showbiz Hoa ngữ và đối diện nguy cơ phải trả giá bằng những tháng ngày ăn năn đằng sau song sắt, Ngô Diệc Phàm từng được mệnh danh là “minh tinh lưu lượng” hàng đầu, có lượng fan hùng hậu, kiếm nhiều tiền nhất showbiz xứ tỷ sân.
QQ cho hay từ giai đoạn 2014-2015, cụm từ “minh tinh lưu lượng” (chỉ giá trị thương mại của nghệ sĩ) bắt đầu bùng nổ và trở thành thước đo tên tuổi tại showbiz Hoa ngữ. Thế hệ nam nữ nghệ sĩ hội tụ đủ hai yếu tố “đẹp” và “đông fan” được giới làm phim lăng xê, các nhà mốt lừng danh săn đón vì sở hữu sức hút truyền thông. Giọng ca Like That là ví dụ điển hình.
Song theo trang báo, sự sụp đổ của Ngô Diệc Phàm sau bê bối đời tư đánh dấu bước ngoặt đối với thế hệ ngôi sao phụ thuộc vào con đường lưu lượng để sinh tồn trong showbiz Hoa ngữ.
Sao thần tượng kém tài phủ sóng
Ởthập niên 2000, danh tiếng nghệ sĩ được quyết định bằng mức độ đón nhận của thị trường đối với sản phẩm âm nhạc hay dự án điện ảnh họ tham gia. Nghệ sĩ phải trải qua một chặng đường dài mới có thể đi lên từ những cái tên vô danh. Thế nhưng, sự ra đời của các show giải trí và ảnh hưởng của văn hóa người hâm mộ rút ngắn thời gian “thành sao” trong showbiz. Nổi tiếng trong “một sớm một chiều” không còn là điều viển vông, xa xỉ.
Giai đoạn 2014-2015 đánh dấu bước “chuyển giao” của làng giải trí xứ Trung. Với sự phát triển của internet, chỉ số truyền thông, lượt tương tác trên mạng xã hội đại diện cho mức độ nổi tiếng của nghệ sĩ. Cụm từ “minh tinh lưu lượng” bắt đầu bùng nổ và trở thành thước đo tên tuổi tại showbiz Hoa ngữ.
Lộc Hàm, Ngô Diệc Phàm và Hoàng Tử Thao trở thành những thần tượng hàng đầu showbiz xứ Trung sau khi về nước.
Đây cũng là giai đoạn Lộc Hàm, Ngô Diệc Phàm và Hoàng Tử Thao về nước hoạt động nghệ thuật. Họ nhanh chóng trở thành những thần tượng hàng đầu trên thị trường, được mệnh danh là các ngôi sao hàng đầu của showbiz Hoa ngữ nhờ vào danh tiếng và sức ảnh hưởng sẵn có khi còn là thành viên EXO.
Năm 2015, Lộc Hàm được ghi tên trong danh sách kỷ lục Guiness thế giới về “Bài đăng nhận bình luận nhiều nhất trên Weibo”. Ngô Diệc Phàm hay Hoàng Tử Thao cũng sở hữu nhiều bài đăng đạt tương tác khổng lồ trên mạng xã hội. Ảnh hưởng trực tuyến trong tay thần tượng hấp dẫn sự chú ý của các nhà sản xuất, nhà mốt lừng danh.
Đơn cử như Ngô Diệc Phàm. Chỉ một tháng sau khi tuyên bố rời EXO, nam ca sĩ được đạo diễn Từ Tịnh Lôi lựa chọn trở thành nam chính trong Có một nơi chỉ chúng ta biết . Tiếp đó, nam thần tượng “tay ngang” góp mặt trong dự án Lão Pháo Nhi do bộ đôi đạo diễn tên tuổi Phùng Tiểu Cương – Quản Hổ hợp tác sản xuất.
Sở hữu lượng fan đông đảo, Ngô Diệc Phàm là “con cưng” của giới làm phim và nhiều nhà mốt lừng danh.
Năm 2016, hot girl Tiểu G Na tố cáo giọng ca Bát mỳ lớn lừa tình, quen cùng lúc nhiều phụ nữ. Người đẹp này tung ra 116 bức ảnh làm bằng chứng hẹn hò, trong đó có ảnh giường chiếu. Thế nhưng với tên tuổi, tầm ảnh hưởng của Ngô Diệc Phàm khi đó, công chúng đặt niềm tin vào lời thanh minh của ngôi sao sinh năm 1990. Sự việc nhanh chóng lắng xuống, các dự án lớn có Ngô Diệc Phàm như Mỹ nhân ngư, Tây du ký: Mối tình ngoại truyện 2 lần lượt ra mắt.
Đời tư rắc rối, tài năng gây tranh cãi thế nhưng trong nhiều năm, hào quang chưa từng rời bỏ Ngô Diệc Phàm. Bởi thời kỳ này, mác minh tinh lưu lượng được coi là “bảo chứng” phòng vé, doanh thu. Thế hệ nghệ sĩ “mặt hoa da phấn” được nhiều nhà sản xuất vốn chăm chăm đến lợi nhuận o bế vô tội vạ.
Từ 2018, các show tuyển chọn như Thanh xuân có bạn, Sáng tạo doanh ra đời mở ra mô hình thành lập nhóm nhạc mới thông qua bình chọn trực tuyến.
Người hâm mộ bỏ phiếu cho thần tượng trong cuộc thi, giúp họ được ra mắt bằng cách mua sản phẩm nước uống để lấy số phiếu trên mỗi vỏ chai, vote bằng tin nhắn, bằng cách bầu chọn thông qua hệ thống…
Những cái tên như Thái Từ Khôn, Phạm Thừa Thừa, Chu Chính Đình, Hoàng Minh Hạo, Mạnh Mỹ Kỳ, Ngô Tuyên Nghi, Dương Siêu Việt, Ngu Thư Hân, Triệu Tiểu Đường… từ vô danh trở thành sao trẻ “chạm tay là bỏng” chỉ sau 3-4 tháng.
Ngu Thư Hân, Dương Siêu Việt nhanh chóng nổi tiếng dù thường xuyên gây tranh cãi về tài năng.
Khi thần tượng trở thành “sản phẩm” của người hâm mộ, sự phụ thuộc của nghệ sĩ vào fandom càng mạnh mẽ. Chỉ bằng cách chứng minh giá trị thương mại thông qua dữ liệu bình chọn, doanh số do fan “bỏ túi”, nghệ sĩ mới có cơ hội nhận được nhiều lời mời “béo bở”.
Trong bối cảnh này, ngôi sao thần tượng không còn là những người tìm kiếm sự công nhận bằng tài năng.
Chiến dịch càn quét và làn sóng tẩy chay
Theo QQ , cú “ngã ngựa” của Ngô Diệc Phàm nhiều khả năng là cột mốc đánh dấu sự lao dốc của thế hệ thần tượng duy trì nổi tiếng bằng chỉ số truyền thông.
Ngô Diệc Phàm từng là người đại diện của các nhãn hàng lớn như Louis Vuitton, Bvlgari, Porsche, LOréal… Năm 2016, nam thần tượng sải bước mở màn trên sàn diễn thời trang giới thiệu bộ sưu tập Thu – Đông của Burberry.
Nhưng chỉ hai ngày sau khi bị bạn gái cũ Đô Mỹ Trúc tố cáo đời sống riêng hỗn loạn cùng thói quen săn mỹ nữ vị thành niên, Ngô Diệc Phàm bị 15 thương hiệu tuyên bố ngừng hợp tác.
Không duy trì được hình ảnh tích cực trong mắt công chúng, Ngô Diệc Phàm khiến các thương hiệu thời trang, nhãn hàng lao đao, chịu nhiều tổn thất. Do đó, sao phim Hóa ra anh vẫn ở đây đối mặt với khoản đền bù tổn thất lên tới hàng trăm triệu NDT.
Ngô Diệc Phàm đối mặt với khoản bồi thường khổng lồ, mất trắng sự nghiệp sau bê bối.
Bộ phim Thanh trâm hành do Ngô Diệc Phàm đóng chính có nguy cơ hoãn chiếu vĩnh viễn. Chỉ vài tuần trước khi xảy ra scandal, trailer phim ra mắt và được đánh giá cao về kỹ xảo. Theo Sina , có thông tin phim đã qua phần kiểm duyệt và chuẩn bị lên sóng trong tháng 8. Đây là dự án trọng điểm của hãng phim Tân Lệ và Tencent Video , với số vốn đầu tư gần 500 triệu NDT.
Cây viết Từ Vũ của Thanh niên đạp sóng cho hay sau sự việc của cựu thành viên nhóm EXO, giới làm phim và nhiều nhà mốt lừng danh sẽ cẩn trọng hơn trong việc lựa chọn nhân tố để cân bằng lợi ích của sao và nguy cơ tiềm ẩn bị họ lu mờ. Người nổi tiếng có lối sống sạch sẽ là đối tượng được ưu tiên, thay vì thế hệ ngôi sao đông fan, nhưng nhiều tật.
Ngược trở lại hồi tháng 5, Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc (CAC) tuyên bố hành vi khuyến khích người hâm mộ ủng hộ thần tượng mù quáng, phi lý sẽ bị xử lý nghiêm.
Thông báo được đưa ra sau vụ fan đổ bỏ 270.000 chai sữa nhằm quét mã QR, bầu chọn cho các thực tập sinh thuộc chương trình Thanh xuân có bạn 3 gây phẫn nộ dư luận.
Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc (CAC) có động thái chấn chỉnh lại trào lưu ủng hộ thần tượng.
Cụ thể, CAC cho biết sẽ tiến hành chiến dịch “Minh bạch và Tích cực” với mục tiêu xử lý các hành vi xấu, bất hợp pháp trên mạng xã hội liên quan tới lĩnh vực giải trí. Cơ quan này khẳng định sẽ ban hành quy định về tương tác giữa công ty quản lý, nghệ sĩ và người hâm mộ trên mạng xã hội, đồng thời chấn chỉnh tình trạng đầu cơ trục lợi từ hình thức bình chọn và nạn bắt nạt trực tuyến.
Trao đổi với Global Times , một nhà phê bình văn hóa ở Bắc Kinh nhận định chỉ thị mới thúc đẩy các nhà sản xuất sáng tạo hơn trong hình thức, đảm bảo tính công bằng cho thí sinh. Chuyên gia truyền thông Phó Tư Bá cho hay ban tổ chức nên đặt ra nhiều tiêu chuẩn khắt khe về chuyên môn để đào tạo thế hệ nghệ sĩ “có đức, có tài”, thay vì tập trung kiếm tiền từ bình chọn hay quảng cáo.
“Khi sự nổi tiếng không còn phụ thuộc quá nhiều vào người hâm mộ hay chỉ số truyền thông, minh tinh lưu lượng cũng chỉ là một cụm từ”, ông Phó nói.
Theo Zing