Việc bỏ bữa sáng khiến cơ thể rơi vào trạng thái thiếu năng lượng sau thời gian dài không ăn, gan buộc phải huy động glycogen dự trữ để duy trì đường huyết ổn định, làm tăng áp lực lên chuyển hóa.
(Ảnh: Getty images)
Buổi sáng là thời điểm quan trọng để cơ thể khởi động sau một giấc ngủ dài. Đây cũng là lúc mà gan – cơ quan chịu trách nhiệm thải độc, chuyển hóa chất dinh dưỡng, cần được hỗ trợ để hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, nhiều người lại vô tình duy trì những thói quen gây áp lực lên gan từ sáng sớm mà không hay biết. Dưới đây là những hành động phổ biến có thể gây tổn thương cho gan trong thời gian dài. 1. Bỏ bữa sáng Không ít người do bận rộn hoặc muốn giảm cân mà thường bỏ qua bữa sáng, khiến cơ thể rơi vào trạng thái thiếu năng lượng sau quãng thời gian dài không ăn. Gan buộc phải huy động glycogen dự trữ để duy trì đường huyết ổn định, điều này làm gia tăng áp lực lên cơ quan chuyển hóa. Việc nhịn ăn sáng lâu dài còn dẫn đến tăng cảm giác thèm đồ ngọt, kéo theo thói quen ăn nhiều vào buổi tối, và cuối cùng làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Các chuyên gia khuyên rằng nên ăn sáng trong vòng 1-2 giờ sau khi thức dậy, ưu tiên thực phẩm lành mạnh như tinh bột phức hợp, protein và chất xơ để khởi đầu ngày mới một cách tốt nhất. 2. Uống cà phê khi bụng đói Uống càphê đúng cách có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe nhưng uống lúc dạ dày trống rỗng lại tiềm ẩn tác hại. Caffeine khi hấp thụ đột ngột có thể kích thích dạ dày sản xuất axít, gây khó chịu hệ tiêu hóa và gián tiếp khiến gan phải làm việc thêm khi xử lý các chất chuyển hóa trong điều kiện thiếu năng lượng. Thêm vào đó, thói quen thay thế bữa sáng bằng càphê còn khiến gan dễ dàng kiệt sức do thiếu dưỡng chất cần thiết. Giải pháp tốt hơn là ăn nhẹ trước khi uống hoặc chọn càphê pha loãng để hạn chế ảnh hưởng tiêu cực.
(Ảnh: iStock)
3. Không uống đủ nước sau khi thức dậy Nước là yếu tố quan trọng giúp cơ thể lọc bỏ độc tố và hỗ trợ tuần hoàn máu tới gan. Sau một đêm dài, cơ thể thường bị mất nước nhẹ. Việc không bổ sung 200-300 ml nước vào buổi sáng khiến gan phải làm việc khó khăn hơn trong tình trạng lưu thông máu kém. Ngoài ra, việc thiếu nước còn làm chậm quá trình chuyển hóa chất béo và protein, khiến gan gặp nhiều áp lực. Hãy bắt đầu buổi sáng bằng một ly nước ấm để đánh thức hệ tiêu hóa và đồng hành cùng hoạt động của gan. 4. Tiêu thụ thực phẩm dầu mỡ hoặc đồ ăn thừa từ hôm trước Dùng lại thức ăn tối còn thừa cho bữa sáng là thói quen phổ biến ở nhiều gia đình, nhưng đây lại là một mối nguy hại tiềm tàng. Đồ ăn thừa, đặc biệt loại chứa nhiều dầu mỡ, dễ bị ôxy hóa và làm tăng lượng chất béo bão hòa lẫn hợp chất độc hại khi tiêu thụ vào buổi sáng. Điều này đặt gánh nặng lớn lên gan khi phải xử lý những chất khó chuyển hóa. Bên cạnh đó, các món sáng chứa nhiều dầu mỡ như đồ chiên rán hoặc thực phẩm chế biến công nghiệp cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Bữa sáng cân đối với rau xanh, protein và ngũ cốc sẽ tối ưu hơn cho chức năng gan. 5. Uống nước chanh quá đậm hoặc không đúng cách Nước chanh pha loãng có lợi cho cơ thể khi sử dụng hợp lý, nhưng việc uống nước chanh quá đậm để “thanh lọc cơ thể” lại phản tác dụng. Axít citric nồng độ cao có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày, gây áp lực lên hệ tiêu hóa và ảnh hưởng gián tiếp tới gan khi các quá trình chuyển hóa bị gián đoạn. Nếu muốn dùng nước chanh vào buổi sáng, hãy kết hợp cùng nước lọc với tỷ lệ vừa đủ và chỉ uống sau khi đã ăn nhẹ để bảo vệ hệ tiêu hóa.
Nước chanh. (Ảnh: Getty)
6. Tập luyện cường độ cao ngay sau khi vừa thức dậy Tập thể dục buổi sáng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nếu tập luyện với cường độ quá cao ngay khi vừa tỉnh giấc, cơ thể có thể chịu tác động ngược. Ở thời điểm này, cơ thể vẫn còn trong trạng thái “tiết kiệm năng lượng” với mức đường huyết thấp. Tập nặng khiến gan phải huy động glycogen một cách nhanh chóng để cung cấp năng lượng, dẫn đến tình trạng quá tải. Thay vì bắt đầu ngay với các bài tập mạnh, bạn nên uống một ly nước, thực hiện các động tác khởi động nhẹ nhàng trong khoảng 5-10 phút trước khi bước vào buổi tập chính. Đối với những ai tập sớm trước khi ăn, nên bổ sung năng lượng bằng một quả chuối hoặc một chút ngũ cốc để tránh gây áp lực cho cơ thể. 7. Uống rượu bia vào sáng sớm Mặc dù không phổ biến, nhưng ở một số nơi, việc uống rượu vào buổi sáng vẫn diễn ra trong các dịp lễ tết, cưới hỏi hay giỗ chạp. Rượu sẽ buộc gan làm việc tức thì để xử lý và trung hòa chất độc ethanol. Khi cơ thể chưa được ăn uống đầy đủ hoặc chưa uống nước, tác động tiêu cực lên gan sẽ càng nghiêm trọng hơn. Nếu không thể hoàn toàn tránh khỏi việc này, hãy uống nước lọc trước và sau khi uống rượu, đồng thời ăn kèm các thực phẩm giàu protein để giảm thiểu tác hại./.Theo VTC
